sotiris lioukras

Σωτήρης Λιούκρας

"η κοιλάδα του κόκκινου και του πράσινου"

ατομική έκθεση στην Γκαλερί Ειρμός - Θεσσαλονίκη

Διάρκεια: 19 Μαΐου - 13 Ιουνίου 2015

Γκέτο Ι, 2014, ακρυλικά σε μουσαμά, 40 Χ 50 εκ.

Η κοιλάδα του κόκκινου και του πράσινου

Η αποτύπωση των βιωμάτων από τις εμπειρίες σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο στο έργο του Σωτήρη Λιούκρα οδηγεί στην διαμόρφωση της εικόνας του γενέθλιου τόπου. Ο τίτλος της έκθεσης παραπέμπει σε διαφορετικού επιπέδου συμπληρωματικές έννοιες, που αφορούν το φυσικό και το χτισμένο περιβάλλον αλλά και τη συμπληρωματικότητα των χρωμάτων. Η βλάστηση και οι κόκκινες σκεπές αποτελούν τα βασικά οπτικά ερεθίσματα στην κοιλάδα του κόκκινου και του πράσινου που φιλοξενεί την πόλη, όπου γεννήθηκε και ζει ο ζωγράφος. Οι εικόνες της πόλης, αν και περιέχουν τοπογραφικές αναφορές, χάνουν την αναφορικότητά τους με την αντιρρεαλιστική χρήση του χρώματος και την πραγμάτευση του φωτός και της σκιάς. Ο φυσικός χώρος μετατρέπεται σε τόπο, καθώς συνδέεται με τα προσωπικά βιώματα και νοηματοδοτείται από τις καθημερινές πρακτικές των ανθρώπων που ζουν σε αυτόν. Ο χώρος παρουσιάζεται ως φορέας των δραστηριοτήτων που αφορούν την καθημερινή ζωή αλλά και ως φορέας της ατομικής και συλλογικής μνήμης, καθώς οι εικόνες από τις απόψεις της πόλης ανακαλούν κοινούς συνειρμούς σε ανθρώπους που έχουν ανάλογες εμπειρίες.

Η αίσθηση της κοινής κοινωνικής εμπειρίας κυριαρχεί στα έργα αυτής της ενότητας. Ο μοναχικός παρατηρητής και οι εσωτερικοί χώροι, που εμφανίζονταν σε προηγούμενες σειρές έργων, έχουν αντικατασταθεί από ομάδες ανθρώπων που μοιράζονται με την παρουσία τους το δημόσιο χώρο: συναθροίσεις, συναντήσεις, συνομιλίες, συμπορεύσεις. Η τελική εντύπωση όμως είναι πολύ μακριά από την ρεαλιστική αποτύπωση. Ακόμα και όταν οι άνθρωποι κινούνται, αυτό που μεταδίδεται στο θεατή είναι η εντύπωση της στατικότητας. Το έντονο φως, χωρίς αναγνωρίσιμη φωτεινή πηγή, καθώς φαίνεται κάποτε να εκλύεται από τα αντικείμενα, και οι μεγάλες σκιές δίνουν στο αστικό τοπίο μια «μεταφυσική» διάσταση, κατά την έννοια της μεταφυσικής ζωγραφικής του Ντε Κίρικο. Το φως πρωταγωνιστεί, υποκαθιστώντας κατά περίπτωση την ανθρώπινη παρουσία και υποδηλώνοντας τα ίχνη της ανθρώπινης δράσης.

Η πόλη όμως, παρόλο που σε ορισμένα έργα τα σχήματα των κτηρίων της σβήνουν στο βάθος σε μια μονοχρωματική ατμοσφαιρική προοπτική, δεν παρουσιάζεται ως ένας αναλλοίωτος χώρος. Τα οχήματα, τα παραπήγματα, τα κτήρια που χάσκουν λειτουργούν ως δείκτες χρονικού προσδιορισμού. Η πόλη αλλάζει, χτίζεται, ερειπώνει και ξαναχτίζεται, αποτυπώνοντας τις αλλαγές στη ζωή των ανθρώπων κατά τη ροή του ιστορικού χρόνου. Και οι άνθρωποι κινούνται και δρουν μέσα στα όριά της, άλλοτε έχοντας οικειοποιηθεί το χώρο και άλλοτε όντας αμήχανοι, χωρίς να έχουν διαμορφώσει μια στενή σχέση μαζί του. Είναι το προσωρινό πέρασμα του πρόσφυγα, του ξένου, του νεοφερμένου από έναν φυσικό χώρο που ακόμα δεν έχει γίνει τόπος. Για τους ανθρώπους που στέκονται ή που βαδίζουν σε μια πόλη που γίνεται αόρατη, χαμένη στην ομίχλη, ο τόπος αυτός δεν υπάρχει. Τόπος για αυτούς είναι οι αναμνήσεις από το βιωμένο χώρο που άφησαν πίσω τους.

Όμως και για όσους μόνιμα κατοικούν σε έναν τόπο, η αντίληψη για αυτόν διαμορφώνεται από τη συγχώνευση παροντικών και παρελθοντικών εμπειριών. Η μνήμη αναλαμβάνει να συμπληρώσει τα χάσματα, να ταξινομήσει τις εντυπώσεις, να «τακτοποιήσει» τις αναμνήσεις, παραλείποντας τις ενοχλητικές λεπτομέρειες. Οι αναπαραστάσεις για τον τόπο βασίζονται ακόμα στη διαμεσολαβημένη εικόνα του από ποικίλες αφηγήσεις που έχουν διαφορετικά σημεία εκπόρευσης: από τον κυρίαρχο λόγο εντός του κοινωνικού χώρου έως τις πολλαπλές προσλήψεις που μπορούν να προταθούν μέσα από την επιστημονική έρευνα, τον φιλοσοφικό στοχασμό ή την καλλιτεχνική δημιουργία. Η σειρά των έργων του Σωτήρη Λιούκρα στην «Κοιλάδα του κόκκινου και του πράσινου» αποτελεί μια ανάλογη εικαστική πρόταση για την πρόσληψη του τόπου.

Φλώρινα Απρίλιος 2015

Ζωή Γοδόση

Επίκ. Καθηγήτρια ΤΕΕΤ - ΠΔΜ

Γκέτο Ι Ι, 2014, ακρυλικά σε μουσαμά, 40 Χ 50 εκ

Sotiris Lioukras painting exhibition "The Valley of Red and Green"

The title of the exhibition refers to different levels of complementary concepts, involving the natural and built environment and the complementarity of colors. The vegetation and the red roofs are the main visual stimuli in this valley of red and green.

The human presence in the paintings is a sign of the common life within the city, though, occasionally, the light seems to have the main role, replacing the human activity and reducing the realism of the image. Even if the city is fading out behind a soft fog, the form of vehicles and buildings indicates the changes due to the passing of time.

The physical space is transformed into a place related to personal experience and it is understood in the everyday practices of the people living in it. This space is presented as a carrier of activities relating to daily life but also as a vehicle for individual and collective memory, as the images of the city recall common associations to people who have similar experiences.

May 19 – June 13,2015, Eirmos Art Gallery, Thessaloniki.

Nikis Avenue 17 / Tel. 2310 222863 / 2310 278868 / http://www.eirmosgallery.gr

Εγκαίνια, ακρυλικό σε μουσαμά 40 Χ 50 εκ.

Νυχτερινή σχολή, 2013, ακρυλικά σε μουσαμά., 80 Χ 100 εκ.

Κομπάρσοι, 2012, ακρυλικά σε μουσαμά, 114 Χ 70 εκ.

Το πρώτο χιόνι, 2012, ακρυλικό σε μουσαμά, 40 Χ 50 εκ.

Ατομική ιδιοκτησία, 2012, ακρυλικό σε μουσαμά, 114 Χ 70 εκ.

Ιστορίες από το Κλοντάικ ΙΙ, 2014, ακρυλικό σε μουσαμά 112 Χ 70 εκ.

Ομίχλη Ι

Ομίχλη ΙΙ

El Dorado I, ακρυλικό σε μουσαμά, 40 Χ 50 εκ.

El Dorado II, 2015, λάδι σε μουσαμά, 80 Χ 100 εκ.

Η Κοιλάδα του Κόκκινου και του Πράσινου

Η ζωγραφική του Σωτήρη Λιούκρα πηγάζει από τη Φλώρινα, αλλά εκβάλλει στο Χρόνο

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΤΣΙΤΣΟΠΟΥΛΟΣ

21.05.2015 - 15:44

«Η Κοιλάδα του Κόκκινου και του Πράσινου», ο τίτλος δηλαδή της έκθεσης ζωγραφικής του Σωτήρη Λιούκρα, στην γκαλερί «Ειρμός», δεν είναι άλλη από τη Φλώρινα, τη γενέθλια γη του. Η πόλη ως σύνολο ανθρώπων και κτιρίων. Ψυχές και τοπία που χάσκουν, που λειτουργούν ως δείκτες χρονικού προσδιορισμού, καθώς αλλάζουν, χτίζονται, ερειπώνουν, επανασχεδιάζονται και αποτυπώνουν τις αλλαγές στη ζωή της. Έμβυοι τύποι και άψυχοι όγκοι, αλλαγές και παράμετροι δημόσιας ζωής, κατά τη ροή των αιώνων. Και μοιάζει σχεδόν σαν μεταφυσικό το φως που λούζει τα έργα του, είναι έντονο, χωρίς όμως μια αναγνωρίσιμη κεντρική πηγή, πρωταγωνιστεί και μερικές φορές αναδύεται σε κυρίαρχο, υπερκεράζοντας τις ανθρώπινες παρουσίες ή ακόμα και την πόλη την ίδια...

Οι εικόνες-πίνακες της Φλώρινας, αν και περιέχουν τοπογραφικές αναφορές, χάνουν τη χωροταξική τους διάσταση με την αντιρεαλιστική χρήση των χρωμάτων, ενώ το ίδιο μοιάζει να συμβαίνει και με τους ανθρώπους: η αίσθηση της συλλογικής κοινωνικής εμπειρίας στους δημόσιους χώρους συνάθροισης ακυρώνει τις μονάδες-μοναχικούς παρατηρητές. Η πράσινη βλάστηση και οι κόκκινες στέγες είναι ο κοινός συνειρμός-σημεία όπου εξελίσσονται τα επεισόδια και η ζωή των κατοίκων, ντόπιων ή προσφύγων, γηγενών ή μεταναστών. Όλοι μαζί στέκονται και βαδίζουν σε μια πόλη που γίνεται αόρατη, καθώς τους χειμώνες, τυλιγμένη και χαμένη στην ομίχλη, μοιάζει σχεδόν σαν να μην υπάρχει. Έτσι αυτό που απομένει είναι η μνήμη, που ταξινομεί, τακτοποιεί, αναμνήσεις, συγχωνεύει παρελθόν με παρόν και συμπληρώνει τα χάσματα.

Τριγυρίζω ανάμεσα στα έργα και αναγνωρίζω τη Φλώρινα, όχι εξαιτίας κάποιας αποτύπωσης ιδιαίτερων στιγμάτων-landmarks σε γειτονιές, όσο σαν αίσθηση περισσότερο. Ειδικά όταν το βλέμμα μου νιώθει γενικά και απροσδιόριστα πως ναι, είμαι όντως εκεί, έχει την οικεία αίσθηση. Ενώ όμως ταυτόχρονα παλεύω να προσδιορίσω το ακριβές σημείο, αδυνατώ να το καταφέρω. Γιατί ο Λιούκρας καταγράφει σχεδόν φιλοσοφικά και στοχαστικά τη Φλώρινα, στους πίνακές του η αστική, πολεοδομική και χωροταξική ανασυγκρότηση, συνεχώς παρούσα είτε με τη μορφή παραγκουπόλεων που καλλωπίζονται είτε παραμένουν χαλάσματα, μοιάζει με το φόντο, τον καμβά, όπου επάνω του τα συλλογικά βιώματα των ανθρώπων κυριαρχούν. Συναθροίσεις, συναντήσεις, συζητήσεις, στα πλαίσια μιας διαρκούς καθημερινής επαφής όπως η πόλη διασχίζει το χρόνο.

Με δίπλωμα ζωγραφικής από την Α.Σ.Κ.Τ. (εργαστήριο Γιάννη Μόραλη) και καθηγητής στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, ο Λιούκρας, που γεννήθηκε και συνεχίζει να ζει εκεί, κατέχει έναν μοναδικό τρόπο προσωπικής θέασης και καταγραφής των συμβάντων: η Φλώρινά του είναι περισσότερο ένα state of mind, παρά μόνον σκέτοι δρόμοι, γειτονιές και απεικονίσεις του περιβάλλοντος τόπου. Holding back the years, όπως τραγουδούν σε παρόμοιο ύφος οι Simply Red στο ομώνυμο τραγούδι τους.